Osoby z niepełnosprawnością słuchu to grupa bardzo zróżnicowana. Są wśród nich osoby Głuche, posługujące się jedynie polskim językiem migowym i słabo znające język polski. Dla tych osób polski jest językiem obcym lub drugim po PJM. Drugą grupą są Głusi posługujący się PJM, ale znający też język polski. Wśród nich można spotkać osoby odczytujące mowę z ruchu warg, umiejętność ta nie jest jednak powszechna. Trzecia grupa to osoby ogłuchłe, które straciły słuch po nauczeniu się języka polskiego. Te osoby często mówią płynnie po polsku, są w stanie czytać ze zrozumieniem nawet długie i skomplikowane teksty w języku polskim, ale zwykle nie najlepiej lub w ogóle nie znają PJM. I wreszcie ostatnia grupa to osoby słabosłyszące. Osoby te często nie znają języka migowego. Posiadają aparaty słuchowe i z ich pomocą bazują przede wszystkim na informacjach dźwiękowych.

• O osobach g/Głuchych nie należy mówić głuchoniemy (jest to obraźliwe). Zamiast tego używamy słów: Głuchy, głuchy, słabosłyszący, osoba z niepełnosprawnością słuchu, osoba niesłysząca.
• Słowo głuchoniemy kojarzone jest z brakiem możliwości komunikowania się, brakiem języka. W przypadku osób Głuchych wcale tak nie jest. Większość z tych osób aparat mowy ma sprawny, ale formą komunikacji jest język migowy.
• Osoby Głuche uważają siebie za mniejszość językową, nie za osoby z niepełnosprawnością, dlatego piszemy to słowo wielką literą: Głuchy.
• Dla zdecydowanej większości osób Głuchych pierwszym językiem jest język migowy, w Polsce jest to polski język migowy (PJM). Język polski jest natomiast językiem obcym dla osób Głuchych, dlatego mogą one pisać zdania niepoprawne gramatycznie. Warto wykazać się zrozumieniem, warto dopytywać i używać prostych, zrozumiałych słów. Nieznajomość języka polskiego nie wynika z niedouczenia czy ignorancji, ale z faktu, że język polski dla osób Głuchych jest językiem obcym lub drugim. Osoby słyszące uczą się polszczyzny, gdyż słyszą wypowiadane słowa. Głusi są pozbawieni tej możliwości.
• Rozmawiając z osobą g/Głuchą, zawsze zwracajmy się bezpośrednio do niej i patrzmy na naszego rozmówcę. Kiedy rozmowie towarzyszy tłumacz, pamiętajmy, że jest on tylko pośrednikiem w komunikacji. Nie zwracajmy się więc do niego, gdy wypowiadamy słowa kierowane do osoby g/Głuchej.
• Pamiętajmy o tym, aby nasze usta były cały czas widoczne dla rozmówcy, nie odwracajmy się, utrzymujmy kontakt wzrokowy z g/Głuchym rozmówcą, stańmy w cichym, dobrze oświetlonym miejscu, nie pod światło. W trakcie rozmowy zadawajmy pytania kontrolne, aby upewnić się, czy druga osoba na pewno rozumie nasz przekaz. Nie krzyczmy, chyba że rozmówca poprosi o głośniejsze mówienie. W razie potrzeby korzystajmy z telefonu, kartki papieru, aby napisać przekazywaną informację.
• Pamiętajmy, że osoby niesłyszące są uczone mowy w warunkach naturalnych, a co za tym idzie – również odczytywania mowy z ust. Przesadne zwalnianie tempa mowy czy przesadne głośniejsze mówienie, zniekształca naturalny układ ust i, paradoksalnie, utrudnia osobom niesłyszącym możliwość zrozumienia wypowiadanego tekstu. Przy pierwszym kontakcie spytajmy osobę niesłyszącą, jaki rodzaj kontaktu preferuje – czy rozmowę werbalną, czy pisanie na kartce, a może tłumaczenie na język migowy. Nie bójmy się zawołać osoby niesłyszącej poprzez dotknięcie. W komunikacji z osobami z niepełnosprawnością słuchu nie istnieje w tym kontekście pojęcie strefy prywatnej. Dotyk wykorzystany w celu zwrócenia na siebie uwagi jest całkowicie akceptowalny i często używany.
• Nie przechodźmy między dwojgiem migających do siebie ludzi. Jest to przerywanie rozmowy.

Zespół
Podstawą jest przeszkolenie pracowników/wolontariuszy. Dobrze, jeśli pracownicy znają choć kilka podstawowych znaków w PJM albo są otwarci na inny sposób komunikacji, np: przy pomocy kartki lub telefonu. Odpowiednio przeszkoleni powinni być nie tylko edukatorzy i przewodnicy, ale także pracownicy z tzw. pierwszej linii (osoby pracujące w kasie, w szatni, jako ochrona, w teatrze i w kinie to bileterzy i obsługa widowni). To ci pracownicy najczęściej będą udzielać podstawowych informacji widzom z niepełnosprawnością słuchu. Bardzo ważne jest wyznaczenie wśród pracowników koordynatora dostępności. Do zadań tej osoby będzie należało przygotowanie dostępnej oferty oraz kontakt z osobami z niepełnosprawnościami.

Dostępna strona internetowa, zgodna ze standardem WCAG 2.0.
Dobrze, jeśli najważniejsze informacje, np: dotyczące godzin zwiedzania i cen biletów, pojawią się na niej przetłumaczone na PJM w formie krótkich filmików. Na stronie powinien być podany kontakt mailowy i telefoniczny do osoby zajmującej się dostępnością w instytucji. Podając numer telefonu, należy zaznaczyć, że kontakt możliwy również przez SMS.

Zaproszenie, promocja, zbudowanie publiczności
Umieszczenie ogłoszeń w miejscach publicznych, na stronach internetowych zazwyczaj nie wystarczy. Chcąc zaprosić do siebie widzów z niepełnosprawnością słuchu należy nawiązać kontakt ze środowiskiem. Organizacje ogólnopolskie: Polski Związek Głuchych, Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym mają swoje oddziały w każdym większym polskim mieście. Istnieje jednak wiele organizacji działających na szczeblu lokalnym, np. Podkarpackie Stowarzyszenie Głuchych, Stowarzyszenie Effetha działające w Trójmieście. Chcąc dotrzeć do młodych ludzi w miastach uniwersyteckich, warto skontaktować się z biurem osób niepełnosprawnych lub Pełnomocnikiem Rektora ds. Studentów Niepełnosprawnych. Chcąc zaprosić dzieci i młodzież, najlepiej poszukać w najbliższej okolicy ośrodka szkolnowychowawczego dla dzieci Głuchych albo skontaktować się ze szkołami integracyjnymi i sprawdzić, czy wśród uczniów są dzieci z niepełnosprawnością słuchu. Zaproszenie na wydarzenie można przygotować w formie krótkiego filmu w PJM, ale nie należy zapominać o tekście pisanym, bo nie wszyscy Głusi znają PJM. Plakaty powinny być uniwersalne – zawierać dużo grafiki i maksymalnie konkretne informacje: Co? Gdzie? Kiedy? Ile kosztuje? Osoby Głuche bardzo aktywnie korzystają z mediów społecznościowych. Na Facebooku istnieją grupy zrzeszające środowisko osób z niepełnosprawnością słuchu, np. Słabosłyszący, implantowani lub Życie Głuchych.

Oferta
Należy pamiętać o tym, że osoby z niepełnosprawnością słuchu są raczej wzrokowcami. Bardzo lubią rzeczy ciekawe wizualnie, dlatego tę grupę widzów powinna przekonać wystawa malarstwa czy fotografii. Atrakcyjniejsze niż wykład będą zawsze praktyczne warsztaty, w trakcie, których ich uczestnicy mają szansę zdobywać wiedzę w sposób aktywny. Przygotowując oprowadzanie, wybierajmy miejsca dobrze oświetlone, przestrzenne, aby uczestnicy mogli dobrze widzieć przewodnika i tłumacza. Grupy niesłyszących zazwyczaj ustawiają się w półkole wokół nich. Dla osób słabosłyszących bardzo ważna jest dobra akustyka miejsca.

Osoby niesłyszące, które odczytują mowę z ust lub korzystają z tłumaczenia na język migowy, nie są w stanie jednocześnie „słuchać” i patrzeć na eksponaty. Warto, więc rozpocząć od opowiedzenia o wystawie, przestrzeni, eksponacie, a następnie dać czas na samodzielne obejrzenie ekspozycji. Przewodnik nie powinien jednocześnie opowiadać i przemieszczać się po wystawie. W sytuacji takiej niemożliwe jest zarówno tłumaczenie na język migowy, jak i odczytywanie słów z ruchu warg.

Jeśli warsztaty odbywają się w budynku, pamiętajmy o ustawieniu stołów w kształcie kwadratu lub litery U, ewentualnie wykorzystajmy okrągłe stoły. Tylko w sytuacji, gdy wszyscy uczestnicy zajęć widzą się nawzajem, możliwa jest swobodna rozmowa z niesłyszącymi widzami, którzy mają szansę widzieć i, dzięki temu, rozumieć poszczególnych mówców.

Przygotowanie „ścieżek dostępu” – napisy dla niesłyszących, tłumaczenie na PJM, pętla indukcyjna, symultaniczny przekaz tekstowy, napisy na żywo, przewodnik po wystawie z opisem dźwięków

Ciekawą i bardzo popularną wśród Głuchych odbiorców propozycją jest zwiedzanie wystaw w PJM prowadzone przez przewodników Głuchych. Osoby Głuche silnie utożsamiają się ze swoim środowiskiem i językiem, chętnie, więc uczestniczą w takich wydarzeniach.

Ewaluacja
Jest szczególnie ważna dla instytucji dopiero rozpoczynających podróż ku dostępności. Dobrym pomysłem jest krótka, zawierająca kilka punktów ankieta. Pytania powinny być jednoznaczne i skoncentrowane na najważniejszych dla organizatora kwestiach związanych z udostępnionym wydarzeniem. Najlepiej sprawdzi się ankieta internetowa – tekst w języku polskim + tłumaczenie na PJM. Można też skorzystać z obecności uczestników i od razu, po spotkaniu spytać, o jakość tłumaczenia, co im się podobało, czego by oczekiwali.

• Lustrzane – jest wykonywane przez same osoby głuche, np. na konferencji. Z tłumaczeniem  lustrzanym mamy do czynienia w sytuacji, gdy naprzeciwko osoby mówiącej w języku fonicznym stoi osoba głucha odczytująca mowę z ruchu warg jednocześnie migająca do drugiej osoby Głuchej, stojącej obok mówcy. Druga osoba Głucha stoi przodem do widowni i powtarza przekazywane jej znaki. Dzięki takiej formule wszystkie osoby niesłyszące siedzące na widowni mają szanse zrozumieć treść wystąpienia.
• Cieniowe – wykonywane przez tłumaczy słyszących w teatrze. Do każdego aktora jest przypisany jeden tłumacz, który przez cały spektakl chodzi za nim jak cień i tłumaczy na bieżąco jego kwestie na PJM. Jest to najwygodniejszy dla osób Głuchych sposób udostępniania spektaklu, gdyż od początku do końca przedstawienia nie ma najmniejszych wątpliwości, kto wypowiada tłumaczoną kwestię. Rozwiązanie takie jest jednak wymagające organizacyjnie, niezbędne są wielokrotne próby, „zgranie” aktorów z tłumaczami, a to pociąga za sobą spore nakłady finansowe. Tłumaczenie to jest idealne w przypadku spektakli z małą liczbą bohaterów. Pamiętajmy, że tyle, ile jest osób z niepełnosprawnością słuchu, tyle jest sposobów funkcjonowania. Nie kierujmy się stereotypem, że kiedy ktoś miga, nie będzie chciał napisów albo że kiedy ktoś korzysta z aparatów słuchowych, nie skorzysta z tłumacza. Oferując udogodnienia w swojej instytucji, opowiedzmy o wszystkim, co mamy i pozwólmy samej osobie zainteresowanej wybrać, co jej będzie najbardziej odpowiadało i z jakim udogodnieniem będzie czuła się najbardziej komfortowo.